Nguyên nhân gây rối loạn lipid máu là gì?

Rối loạn lipid máu là gì?

Cholesterol là một dạng chất béo tồn tại trong huyết thanh của cơ thể. Chất này đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc và hình thành các tế bào khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu mức cholesterol tăng quá cao, có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe của chúng ta.

Rối loạn lipid máu là một trạng thái trong đó một hoặc nhiều chỉ số liên quan đến mỡ trong máu vượt quá ngưỡng bình thường. Các chỉ số này bao gồm:

– Cholesterol toàn phần > 5,2 mmol/L

– LDL-cholesterol > 3,3 mmol/L

– Triglyceride > 2,2 mmol/L

– HDL-cholesterol < 1,3 mmol/L

Trong đó:

– Cholesterol toàn phần là tổng của LDL cholesterol + HDL cholesterol + cholesterol (Triglyceride x 0.20)

– HDL – cholesterol: Lipoprotein tỷ trọng cao, tốt cho cơ thể

– LDL – cholesterol: Lipoprotein tỷ trọng thấp, có hại cho cơ thể

– Triglyceride: Chất béo trung tính. Nếu chỉ số này cao, nó sẽ gây hại cho cơ thể.

Nguyên nhân gây rối loạn lipid máu là gì?

Cholesterol không thể tự di chuyển trong cơ thể mà nó được gắn kết với các protein, tạo thành các hợp chất gọi là lipoprotein. Có hai loại lipoprotein chính:

• Lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL): Cholesterol gắn kết với lipoprotein này gây ra sự tích tụ trong thành mạch, làm cho chúng trở nên cứng và hẹp. Điều này dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như xơ vữa động mạch và bệnh mạch vành.
• Lipoprotein tỷ trọng cao (HDL): Cholesterol gắn kết với lipoprotein này có vai trò vận chuyển cholesterol dư thừa từ LDL đến gan và giúp loại bỏ khỏi cơ thể. Điều này giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch, và do đó HDL được coi là cholesterol tốt.
• Nhiều yếu tố trong tầm kiểm soát của chúng ta có thể góp phần làm tăng nguy cơ rối loạn lipid máu, bao gồm:
• Chế độ ăn không lành mạnh: Tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa, chẳng hạn như mỡ động vật và chất béo chuyển hóa có thể tìm thấy trong các loại bánh quy, bánh nướng, có thể tăng mức độ cholesterol trong cơ thể. Thực phẩm giàu cholesterol như thịt đỏ và sản phẩm sữa có nồng độ chất béo cao cũng có thể tăng mức độ cholesterol tổng.

• Béo phì: Có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 30 trở lên tăng nguy cơ rối loạn lipid máu.
• Chu vi vòng eo lớn: Nguy cơ tăng lên nếu bạn là nam giới có chu vi vòng eo ≥ 102 cm hoặc nữ giới có chu vi vòng eo ≥ 89 cm.
• Thiếu vận động, ít tập thể dục: Thiếu hoạt động thường xuyên làm giảm HDL-cholesterol. Do đó, nếu ít vận động, nguy cơ rối loạn lipid máu tăng lên.
• Hút thuốc: Hút thuốc lá gây tổn hại cho các mạch máu, dẫn đến tích tụ LDL-cholesterol. Hút thuốc cũng có thể giảm mức độ HDL-cholesterol.
• Mắc bệnh tiểu đường: Mức đường huyết cao đóng góp vào việc tăng LDL-cholesterol và giảm HDL-cholesterol. Cường độ đường trong máu cao cũng gây tổn thương niêm mạc của mạch máu.

Triệu chứng rối loạn lipid máu

Triệu chứng ban đầu của rối loạn lipid máu không rõ ràng, điều này dẫn đến khả năng nhầm lẫn với các triệu chứng của các bệnh khác, và người mắc có thể không nhận ra mình đang mắc bệnh. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển thành xơ vữa động mạch, có thể xuất hiện các triệu chứng sau:

Đau đầu, chóng mặt và hoa mắt: Tình trạng này xảy ra khi các động mạch dẫn máu đến não bị xơ vữa, gây ra sự thiếu máu não do không đủ lưu lượng máu đi đến. Kết quả là, người bệnh có thể thường xuyên gặp đau đầu, chóng mặt và thấy hoa mắt.

• Cảm giác chân tay lạnh, tê bì: Một trong những triệu chứng của rối loạn lipid máu là cảm giác chân tay lạnh, tê bì. Đây là do sự xơ vữa của các động mạch ngoại biên khiến lưu lượng máu giàu oxy không đủ để đáp ứng nhu cầu của các chi, gây ra tình trạng tê bì và khó chịu. Nếu bạn trải qua tình trạng này thường xuyên, nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm.
• Đau thắt ngực và khó thở: Khi động mạch đưa máu đến tim bị xơ vữa, có thể gây ra các triệu chứng như đau thắt ngực và khó thở. Những cơn đau tim thoáng qua cũng có thể xảy ra. Đây là dấu hiệu cảnh báo về sự suy giảm lưu lượng máu đến tim, và cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Rối loạn lipid máu thường khó phát hiện qua các triệu chứng rõ ràng. Do đó, các chuyên gia khuyên nên thực hiện xét nghiệm máu và kiểm tra sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng hoặc 1 năm một lần để phát hiện và điều trị bệnh sớm, từ đó tránh được những biến chứng nguy hiểm.

Cách điều trị và ngăn ngừa rối loạn lipid máu

Áp dụng lối sống tích cực và rèn luyện vận động: Thực hiện một chế độ tập luyện đều đặn, bao gồm cả aerobic và bài tập thể dục mức độ vừa phải, nhằm tăng cường sức khỏe tim mạch và điều chỉnh mức lipid máu.

• Giảm cân nếu bạn có thừa cân: Nếu bạn đang mang một lượng cân nặng vượt quá mức khuyến nghị, giảm cân có thể giúp cải thiện các chỉ số lipid máu và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch liên quan.
• Kiểm soát áp lực huyết: Một áp lực huyết cao có thể gây tổn thương động mạch và tăng nguy cơ rối loạn lipid máu. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người đã được chẩn đoán mắc các bệnh tim mạch.
• Loại bỏ thói quen hút thuốc lá và giới hạn uống rượu: Hút thuốc lá và việc tiêu thụ quá mức các loại đồ uống có cồn đều được liên kết với tình trạng rối loạn lipid máu và các vấn đề tim mạch.
• Điều quan trọng là tuân thủ sự hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ để điều trị rối loạn lipid máu hiệu quả.

• Thực hiện đủ 30 phút tập thể dục mỗi ngày ít nhất 5 ngày trong tuần, bao gồm các hoạt động như chạy bộ, đi bộ, bơi lội, và các bài tập nhẹ nhàng khác.
• Nếu bạn hút thuốc, hãy cố gắng bỏ thuốc và tránh tiếp xúc với khói thuốc lá từ người khác, vì hút thuốc lá thụ động cũng gây hại cho sức khỏe tim mạch.
• Nếu bạn có thừa cân hoặc bị béo phì, hãy cố gắng giảm cân theo hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ.
• Kiểm soát tốt bệnh tiểu đường của bạn thông qua việc tuân thủ chế độ ăn uống và uống thuốc đúng hẹn theo chỉ định của bác sĩ.
• Tránh uống rượu và bia, vì việc tiêu thụ cồn có thể tăng nguy cơ rối loạn lipid máu và các vấn đề tim mạch.
• Hãy tìm cách kiểm soát tốt tình trạng căng thẳng và tránh stress qua các phương pháp thư giãn như yoga, meditate, hoặc tham gia các hoạt động giúp giảm căng thẳng.

Sử dụng sản phẩm thiên nhiên có thành phần chính chiết xuất từ lá sen và các thảo dược khác như tỏi, hoàng bá để hỗ trợ điều trị máu nhiễm mỡ và ngăn ngừa biến chứng bệnh. Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm nào, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Quan trọng nhất là tuân thủ đúng hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ để đạt được kết quả tốt trong điều trị rối loạn lipid máu và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.

Kết luận

Rối loạn lipid máu là hiện tượng mỡ trong máu tăng cao và phù hợp với các nước phát triển. Nguyên nhân gây ra rối loạn lipid máu bao gồm di truyền, chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu tập luyện, bệnh lý đáng ngại như bệnh tim mạch, tiểu đường, tiền sản giật và tăng huyết áp. Việc đưa ra những biện pháp phòng ngừa và chữa trị rối loạn lipid máu là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến tim mạch và đảm bảo sức khỏe toàn diện cho cả người bệnh và xã hội.